Bundan yalnızca 2 yıl öncesine kadar “işin geleceği” araştırmalarında, çeşitli işveren markası sempozyumlarında ve İK makalelerinde hibrit çalışma sistemi tartışılıyordu. Ancak tüm dünya tarafından benimseneceği günlerin gelmesine “daha çok var” gözüyle bakılıyordu. COVID-19 salgınıyla birlikte pek çok ihtiyacımız bir anda dönüşürken, çalışma yaşamına dair alışkanlıklarımız da değişti. McKinsey’in dünyanın çeşitli bölgelerindeki farklı endüstrilerde faaliyet gösteren yöneticilerle gerçekleştirdiği araştırmaya göre, pandemi sonrası her 10 organizasyondan 9’u ofisten çalışmayla uzaktan çalışmayı birleştirecek. Aynı çalışmada, pandemi sürecinde denenen bu sistemin üretkenliği ve müşteri memnuniyetini de artırdığı ortaya çıkıyor. Nitekim bugün dahi Türkiye’de ve dünyada pek çok şirket ya tamamen uzaktan çalışmaya geçiyor ya da hibrit çalışma modelini sistemine hızla entegre ediyor. Peki, hibrit çalışma sisteminde liderler nasıl başarılı olabilirler? Bu yeni iş yaşamı modelinde dikkat etmeleri gereken noktalar neler?

Hibrit Çalışmanın Dezavantajları

Liderlerin; bazı çalışanların ofisten, bazı çalışanların uzaktan çalıştığı hibrit düzende atmaları gereken adımları anlatmadan önce bu sistemin ortaya çıkardığı bazı zorlukları kısaca ele alalım:

• Ofisteki sosyalleşme ortamı hibrit sistemde uzaktan çalışanlar için mümkün olmuyor. Dolayısıyla ofiste çalışanlar birbirleriyle kısa zamanda daha güçlü ilişkiler kurarken, uzaktan çalışanlar kendilerini izole hissedebiliyorlar.
• Hibrit sistemde tüm önemli bilgilerin çalışanlar nerede olurlarsa olsunlar ulaşılabilir olmasını sağlama noktasında zorluklar yaşanabiliyor.
• Çalışanların bütünsel sağlıklarının (wellbeing) iyi olup olmadığını uzaktan tespit etmek güç olabiliyor.
• Hibrit çalışma düzeninde iş-yaşam dengesini sağlamada sıkıntılar yaşanabiliyor. Employment Hero’nun 2020 Uzaktan Çalışma raporunda, çalışanların %37’sinin uzaktan çalışmayı sevmemesinin en önemli nedenlerinden birinin “iş gününün bitmemesi” olduğu ortaya çıktı.
• Şirkete yeni katılan çalışanları yüz yüze karşılayıp oryantasyon sürecinde fiziksel olarak yan yana olamamak adaptasyonu güçleştirebiliyor.

Liderler Bu Zorlukları Nasıl Aşabilir?

Yönetim üzerine yazdığı kitapları ve araştırmalarıyla adını duyuran liderlik uzmanı ve etnograf Simon Sinek’in de ifade ettiği gibi, “Birlikte çalışan bir grup insana takım denmez. Birbirine güvenen insanlara takım denir.” Bu takımın oluşmasına alan açan ve güçlendirilmesinde bir hayli etkili olan kişiler ise tartışmasız liderlerdir. Özellikle hibrit iş yaşamındaki zorlukların pek çoğu, birlik olma hissinin kaybolmasından ve kişilerin kendilerini yalnız hissetmesinden kaynaklanıyor. Neyse ki liderlerin bu dezavantajları azaltmak için yapabilecekleri var:

• Ofisten çalışanlar ile uzaktan çalışanlar arasında izole hissetme açısından yaşanabilecek farklılıkları azaltmak için farklı bir yaklaşım benimseyebilirsiniz. Ofisten çalışanların yan yana olup uzaktan çalışan kişileri aramasındansa, tüm çalışanlarınızın çevrim içi toplantınıza kendi masalarından bağlanmalarını rica edebilirsiniz. Bu sayede uzaktan çalışan ekip arkadaşınızın yan yana olan bir topluluğa kendisini ifade etme konusunda yaşayabileceği zorluğu azaltabilirsiniz. İletişimi en iyi seviyeye getirmek olmazsa olmazlardan… Grup bağını artırıp birbirine güvenen bir ekip yaratmak için online takım oyunlarından faydalanabilir, sosyalleşme odaklı sanal kahve toplantıları düzenleyebilirsiniz.
• Önemli belgeleri ve bilgileri e-posta yoluyla göndermektense, operasyonunuzu bulut tabanlı bir sisteme taşıyabilirsiniz. Bu sayede ekibiniz için çok daha hızlı, erişilebilir ve kolay bir iş akışı yaratabilirsiniz. Ayrıca aksamaları azaltarak şirketiniz için toplam faydayı artırabilirsiniz.
• Çalışanlarınızla açık iletişim kurabilmek için birebir görüşmelerin gücünden yararlanabilirsiniz. Onların bütünsel sağlığıyla gerçek anlamda ilgilendiğinizi hissettiklerinde, çalışanlarınız da size daha dürüst yanıtlar vereceklerdir. Eğer görüşmelerinizde bu alanda ciddi bir eksiklik gözlemlerseniz, çeşitli wellbeing programlarıyla anlaşmalar yaparak veya kurumunuzu bu alanda adım atmaya teşvik ederek yanlarında olduğunuzu gösterebilirsiniz.
• Bütünsel sağlık çalışmalarınızın bir parçası olarak uzun çalışma saatlerini azaltacak adımlara ağırlık verebilirsiniz. Employment Hero’nun 2021 İşyerinde Wellness raporuna göre, iş-yaşam dengesini “kötü” olarak nitelendiren çalışanların daha az üretken olma olasılığının %174 daha fazla olduğu tespit edildi. Dolayısıyla fazladan çalışmanın başarı değil, tükenmişlik getireceğinin farkındalığıyla hareket edebilirsiniz.
• Yeni işe başlayan çalışanlarınız için çevrim içi bir tanışma toplantısı ayarlayabilir ve tüm ekibi bu toplantıya dâhil edebilirsiniz. Bu toplantıda şirketinizin kültürünü ve iş yapış şekillerini yeni çalışanınızın kavraması için tüm noktaları özenle anlatabilirsiniz. Dijital oryantasyonla ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek isterseniz, İşe Alımda Dijital Dönüşüm: Oryantasyon yazımıza göz atabilirsiniz.

Kendilerine Karşı Dürüst Olan Liderler Kazanıyor

Liderlerin zorlu zamanlarda daha iyiye ulaşmak için kendilerine karşı dürüst olmaları da büyük önem taşıyor. Arizona Üniversitesi Thunderbird School of Global Management, Liderlik ve Yönetim Profesörü Suzanne Peterson, Harvard Business Review Fikir Önderleri çevrim içi söyleşi serisinde bu durumun altını şu sözlerle çiziyor: “Bazı ülkelerde ve kültürlerde liderlerin sonuçlara odaklı olması ve performansı yükseltmesi beklenir. Başka ülkelerde ve kültürlerde izleyici yaratma, işbirliği yapma, başkalarına odaklanma gibi iletişimsel yetkinlikler öne çıkar. Bugün içinde bulunduğumuz yeni çağda ise liderlik tarzları her ne olursa olsun, liderler kendilerine karşı dürüst davranarak eksik taraflarını tamamlamaya yoğunlaşabilirler. Bir lider kendisine, ‘Sonuç almada ve performans artırmada iyiyim ancak çalışanlarda sadakat yaratma, ilham verme noktasında eksiklerim var’ diyebildiği ölçüde gelişime açık olacaktır ve bugünün ihtiyacı tam da bu.”

Ayrıca kuşaklar arası farkı göz önüne alarak atılacak adımlar da liderlerin çalışanlar üzerinde bırakacağı olumlu etkiyi bir üst noktaya taşıyabilir. Bu adımların neler olduğunu merak ediyorsanız, Farklı Kuşakların Yönetimi İçin İpuçları yazımızı okuyabilirsiniz.

Görüldüğü gibi, aşina olduğumuz iş yaşamı düzeninden çok farklı dinamiklere sahip olan hibrit sistemde liderlerin üzerlerine düşen pek çok sorumluluk var. İletişim kanallarını tüm çalışanları için açık tutmaya önem veren ve samimi çaba gösteren liderler içinse başarının yolu açık.

waytosay